Pedagogische visie
Om recht te doen aan onze eigen identiteit hebben wij ervoor gekozen gebruik te maken van elementen uit verschillende pedagogische inzichten.
Pedagogische inzichten die ons hebben geïnspireerd tot onze visie en onze dagelijks pedagogisch handelen komen van Maria Montessori, Reggio Emilia en Korczak.
Maria Montessori (1870 - 1952) kinderarts en pedagoge
Maria Montessori is in 1870 geboren in Italië. Hoewel haar ouders wilden dat zij onderwijzeres zou worden, koos ze tegen de wil van haar ouders voor de opleiding geneeskunde en werd zo een van de eerste vrouwelijke artsen in Italië. Door haar werk als arts kwam ze veel in aanraking met kinderen met een verstandelijke beperking. Zij verdiepte zich in verschillende methodes om deze kinderen verder te helpen in hun ontwikkeling, schreef boeken over haar eigen inzichten en ontwikkelde zo haar eigen methode.
Help mij het zelf te doen. Dat is de kern van de Montessorimethode. Maria Montessori zag dat kinderen een natuurlijke en noodzakelijke drang tot zelfontplooiing hebben. Het is aan de opvoeder om te onderkennen wat de behoefte van het kind op een gegeven moment zijn en daarop in te spelen door de juist omgeving en materialen te bieden. Spelend leren ziet zij als een belangrijke leervorm. Opvoeders horen het kind te observeren en de kinderen te begeleiden in hun eigen ontwikkelings- en leerproces. Er wordt sterk rekening gehouden met het tempo en aanleg van de kinderen. Zo kunnen kinderen speciale belangstelling ontwikkelen voor één onderwerp en Montessori stelt dat in deze gevoelige periode een maximum resultaat bereikt kan worden met een minimum van inspanning.
Loris Malaguzzi (1920 - 1994) pedagoog en filosoof
Reggio Emilia is een stad in het noorden van Italië en hierin bevond zich een kinderopvang waarvan Loris Malaguzzi de inspirator was. Onder zijn leiding is dit stadje begonnen met het doorbreken van de pedagogische- en onderwijskundige tradities en met het opbouwen van opvoedings- en educatieprojecten met het gezicht naar de toekomst. Centraal hierin staat het gehanteerde kindbeeld. In dit kindbeeld worden met name de rechten van kinderen benadrukt, die respect verdienen, en niet primair hun behoeftigheid en afhankelijkheid.
Kinderen weten, kunnen, voelen en willen veel, veel meer dan waar wij gebruikelijk vanuit gaan. Kinderen hebben geen ‘lege hoofden’ die om opvulling vragen maar ‘kinderhoofden dienen gevormd te worden’. Zij hebben vele eigen ideeën, gedachten en gevoelens. leder kind is uniek, een uniek subject. Kinderen kunnen dus ook niet als object benaderd worden. Als ieder kind anders is, kunnen wij er als volwassenen niet vanuit gaan dat wij ‘het kind’ bij voorbaat kennen.
Reggio Emilia gaat uit van drie pedagogen, de eerste pedagoog voor het kind zijn de andere kinderen in de groep. De tweede pedagoog is de opvoeder/ pedagogisch medewerker en de derde pedagoog is de geboden ruimte en materialen. De wisselwerking tussen deze drie pedagogen zorgen voor de constructie van de eigen identiteit en ontwikkeling van het kind.
Communicatie speelt hierin een grote rol. Communiceren, zichzelf uitdrukken, kunnen kinderen in potentie op honderd manieren, in honderd talen. Zij kunnen zich uitdrukken in dans, in muziek, in drama, in klei, op papier etc. ledere taal heeft zijn eigen zeggingskracht en mogelijkheden. Het tot bloei brengen van, al deze potentiële talen, naast de gesproken en geschreven taal, verrijkt de mogelijkheden tot communicatie tot uitwisseling en leren over zichzelf, de anderen en de wereld.
Janusz Korczak (1878 - 1942) kinderarts, pedagoog en schrijver
Als er één ding is dat aan zijn idee over opvoeding ten grondslag ligt, dan is dit het respect voor het kind. Janusz Korczak, pseudoniem van Henryk Goldszmit, was een Pool van joodse afkomst die naast bovenstaande professies ook directeur van een weeshuis was. Hij zag het kind als een volwaardig en gelijkwaardig mens en niet als onaf mens. Korczak’s observaties laten zien welke inspanningen van het kind gevraagd worden bij het groeien. Elke stap moet veroverd worden. We zijn de gevoeligheid voor dit moeizame proces verloren. We zijn ongeduldig geworden en gunnen het kind niet “het recht op de dag van vandaag”. Hij pleit voor de onaantastbaarheid van de kindertijd. Kind-zijn heeft hier en nu een eigen, zelfstandige betekenis.
Tijdens de tweede wereldoorlog werd het weeshuis door de Duitsers gedwongen te verhuizen naar de Getto van Warschau. Korczak ging bij het weeshuis inwonen. In augustus 1942 werden de bijna 200 weeskinderen opgehaald door de Duitsers om hen naar het vernietigingskamp Treblinka te brengen. Korczak hoefde niet mee te gaan wegens zijn achtergrond, maar hij sloeg het aanbod om achter te blijven meerdere keren af. Hij zei geen afstand te zullen doen van zijn kinderen.